Agaclar ustunde, elektrik direklerinde  ya da nereyi munasip bulursa uzerine bir guzel yerlesiyor. Sonra da ordan oraya yayiliyor. Kendisine yetecek kadar besini, mineralini, kalsiyumunu vs  havadan  ve sudan aliyor. Yagmurlarla. Adi ne mi?

 Ispanyol Yosunu; diger ismi ‘tilandsia’ ya da Ingilizcesi Spanish moss.

Bu pek aciklayici olmadiysa ‘hava bitkisi=air plant’ olarak da biliniyor.  Kendisi bir epifit.

 Efsaneye gore 1700 lerde kizilderililer(Ceroki) topraklarina giren Ispanyol gezgini  yolda dolasan bir kizin sacini kesip agaclarin uzerine atmislar. Yine efsaneye gore bu sac agactan agaca sicramis, iyice yayilmis, rengi acilmis ve Ispanyol Yosunu bitkisi olmus.

 Peki ustundeki agaca zarari varmi ? Pek yok.  Gunesini kapatiyor, agac bu sefer daha yavas buyuyor falan ama aslinda kimseye fazla bi zarari olmayan, kendi kendine takilan Spanish moss kivircik saca benzeyen cok komik bir bitki.

 Amerika'nin guneyinde yetisiyor. Bu bitki daha cok mese  agacini tercih ediyormus cunku minerali cok daha fazlaymis. Benden söylemesi...

Deniz

Bir kaç hafta önceki biberden sonra, bu hafta da peyzajda kullanıma örnek olarak bir biberden bahsetmek istedim. Karşınızda, Schinus Molle.

İlkbahar'da sarı çiçek açan, ışık isteği yüksek ve özellikle Antalya ve İzmir'de çok bulunan bu bitkinin biraz daha detaylı özellikleri için Necati Güvenç Mamıkoğlu'nun Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları kitabına danışıyorum.

"Sınıf: İkiçenekliler - Dicotyledonae, Aile:Sakızağacıgiller-Anacardiaceae, Cins: Biberağaçları-Schinus

Her zaman yeşil, sarkık dallı, 10m.ye kadar boylanabilen bir ağaçtır. Vatanı Orta ve Güney Amerika'dır. Türkiye'de Ege ve Akdeniz bölgelerinde süs ağacı olarak dikilmektedir. Kabuklarından Amerikan Sakızı elde edilir, yaprakları sarı boya olarak kullanılır. Meyvelerinden bir çeşit sirke yapılır. Gerçek Karabiber Ağacı değildir. 2-3mm çapındaki küresel meyveler sarkık salkımlar oluşturur. Önceleri yeşil, daha sonra pembe ve kırmızı renk alırlar ve bu durumda uzun süre ağaç üzerinde kalırlar. Karabiber kokuludurlar. 16-30 adet yaprakçıktan oluşan bileşik yaprak 20-30 cm uzunluğundadır..."

Ceren Dayıcıoğlu

Kokulu Çiçeklere Sahip Ağaç-Ağaççıklar:

Acacia dealbata, Actinidia chinensis, Aucuba spp.,Berberis spp.,Calycarpus spp.,Chaenomeles spp.,Chimonanthus praecox,Choisya ternota,Cotoneaster spp.,Cytisus x racemosus,Daphne spp.,Deutzia spp.,Euonymus europaeus,Euonymus phellomanus,Euonymus planipes,Hamamelis mollis,Hippophae rhamnoides,Jasminum spp.,Laburnum spp.,Liriodendron tulipifera,Ilex aquifolium,Lonicera spp.,Magnolia grandiflora,Mahonia spp.,Malus spp.,Nandina spp.,Osmanthus spp.,Philadelphus spp.,Pitosporum spp.,Prunus mume,Pyracantha spp.,Rhododendron spp.,Robinia pseudoacacia,Rosa spp.,Skimmia spp.,Spartium spp.,Symphoricarpus spp.,Syringa spp.,Tilia spp.,Viburnum spp.,Viburnum bodnantense,Viburnum carlesii,Viburnum x carlcephalum,Wisteria spp.

 *Kaynak: "Peyzaj Mimarlığı - Prof. Dr. Aslı Bayçın Korkut, Yrd. Doç. Dr. Elif Ebru Şişman, Yrd. Doç. Dr. Murat Özyavuz"

Ceren Dayıcıoğlu

Yine Floridada'yiz. Burasi ABD'nin guneyinde, deniz kiyilarinda olan, tatil havasindaki eyaleti. Eskiden deniz seviyesinin altinda iken sular cekilince ustunde kalmis, bu nedenle cok duz bir kara parcasi. Heryer su. Tatli veya tuzlu. E boyle olunca da sulak yerde mi buyudun dedirtecek yapida bitkiler var. Mangrove=Latincesi Rhizophoraceae   familyasindan. Bu bitkiler cok acayip cunku tuzlu suda da yasayabiliyorlar. Nasil mi?

Bazi turlerde  yapraklarindan tuz atarak, yani yapragin altinin tadina bakarsaniz tuzlu : ) Yakindan bakarsaniz tuz kristalleri ile kapli. Tuzlu yapraklarini dokerek tuzu atiyor. Ote yandan suyunu da korumaya calisiyor. Cok su kaybetmemek icin yapraklarini gunesten kacirmaya calisiyorlar. Bir de bu tuzlu ortamda buyuk oranda kokleri ile.

Bu agaclar erozyon, tsunami ve de firtinalara karsi koruyucu. Nedeni ise kokleri ile yeryuzune tutunmalari. Bu kokler  bir  cok hayvana ev sahipligi yapiyor. Yengec, midye, hatta mangrove kopekbaligi bile var.

Gelgitlerle gunde iki  kere yikanan sulardaki degisen besinlerle besleniyorlar. Florida'daki sulu ortamda bu kokler su icinden oksijen alamadiklarindan suyun ustunde kalan kisimlari ile veya baska bi takim koklerle cypress agaci gibi oksijeni havadan kapabiliyorlar.

Cok sasirdim tuzlu suda yetisen agac oldugunu gorunce, siz?

Daha çok bilgi isterim derseniz bir de şunu inceleyin:

http://en.wikipedia.org/wiki/Mangrove

Deniz